Historia Parafii

Wieś Trzeboś powstała na przełomie XVI i XVII wieku, w dorzeczu Wisły i Sanu, krainy zwanej wtedy puszczą sandomierską. Wioska powstała w wyniku karczunku puszczy. Największe nasilenie karczunku nastąpiło w XVII i XVIII wieku.
Obecnie Trzeboś położona jest wzdłuż rzeki Trzebośnica, po jej wschodniej stronie. Wioska leży w województwie Podkarpackim, powiecie Rzeszowskim i gminie Sokołów Małopolski. Trzeboś posiada własną parafię. Na terenie wioski znajdują się trzy Szkoły Podstawowe oraz Publiczne Gimnazjum. Ludność Trzebosi wynosi około 4000 mieszkańców.


Kościół drewniany.

Benedykt Grabiński kupił Trzeboś z myślą o założeniu tam parafii. Do tego czasu wieś należała do parafii w Medynii. Grabiński zamiast budować nowy kościół, postanowił przenieść z Sokołowa filialny kościół pod wezwaniem Świętego Ducha. Z przeniesieniem kościoła były duże kłopoty, ponieważ mieszkańcy Sokołowa nie chcieli się zgodzić na taką rozbiórkę. Sprawa przeniesienia trwała kilka lat. Parafia w Trzebosi została utworzona już po śmierci Benedykta Grabińskiego (zm. w 1791r.). Wolę zmarłego spełniła wdowa po nim – Marianna z Wisłockich Grabińska, powołując do życia parafię w Trzebosi. „Akt erekcyjny” wydany w Trzebosi w dniu 02.10.1795 roku z oryginalnym podpisem hrabiny i pieczęcią przechowywany jest w archiwum parafialnym. Rok 1795 był ważnym wydarzeniem w życiu Trzebosi. Utworzenie parafii podniosło rangę i znaczenie całej wsi. Pierwszym proboszczem został ks. Józef Tabiński, który sprawował opiekę duszpasterską do 1806 roku. Jemu i jego następcą Marianna Grabińska nadała liczne przywileje. Parafia m.in. otrzymała na własność ziemie przeznaczoną pod kościół, plebanię oraz pola uprawne.
Rok ten był natomiast nieszczęśliwy dla Polski. Kraj stracił niepodległość na 123 lata. Dla mieszkańców puszczy sandomierskiej a więc i Trzebosi, nie miało to jednak większego znaczenia, ponieważ ziemie te już w 1772 r. znajdowały się pod zaborem austriackim.


Kościół murowany. 

Stary, drewniany kościół służył wiernie parafii przez 30 lat. Dopiero w 1825 roku wykonano większy remont. W 1855 roku uchwałą komitetu parafialnego postanowiono budować nowy kościół. Sprawa jego budowy postępowała bardzo opornie, tak że dopiero w 1885 roku postanowiono wybudować kościół drewniany na podmurowaniu. I ta umowa nie doszła do skutku. Ponownie za proboszcza ks. Franciszka Lorenza (1883-1888) zadecydowano o budowie kościoła murowanego. Budowę rozpoczęto od prac fundamentowych, których wykopy wykonano z północnej strony starego kościółka na placu cmentarnym. Kamienie fundamentowe zwozili parafianie konnym transportem. Mury kościoła stawiano z cegły również wykonanej przez parafian. Cegła wykonywana była ręcznie w drewnianych foremkach, a następnie suszona i wypalana w specjalnie wykonanych do tego celu dołach paleniskowych. Cegła w murze również spajana była wapnem. Drewno na konstrukcje dachową darował Alfred Potocki, właściciel lasów wydrzańskich i rakszawskich, skąd pochodzili parafianie trzeboscy. Dach kościoła kryty był gontem, na którym umieszczono drewnianą wieżyczkę zwaną sygnaturą z małym dzwonkiem wzywających wiernych na nabożeństwa. W 1888 roku zakończono budowę kościoła i został on pod wezwaniem Opatrzności Bożej konsekrowany podczas wizytacji kanonicznej parafii w roku 1902 przez ks. bp Karola Fiszera, sufragana przemyskiego. Od tego czasu, co roku w święto Opatrzności Bożej (szósta niedziela po Zesłaniu Ducha Świętego) obchodzony jest w Trzebosi odpust. Za ks. Józefa Tokarskiego (1890-1903) zmieniono na kościele zniszczony dach gontowy na kryty blachą. Wadą nowego kościoła były słabe fundamenty z kamienia, łączone zaprawą wapniową, które były remontowane przez kolejnych proboszczów. W roku 1904 zakupiono wielki dzwon o wadze 547 kg, który zawieszono na dzwonnicy znajdującej się w głównej bramie ogrodzenia kościoła. Dzwon nazywał się „Jan – Stanisław” na pamiątkę fundatorów: ówczesnego kolatora Jana Władysława hr Zamoyskiego i jego stryjecznego brata z Królestwa Polskiego Stanisława Kostki Zamoyskiego. Na otoku miał napis:
„Anno Domini – Jan Stanisław Zamoyski”.

Kościół parafialny:   murowany, zbudowany w latach 1884-1887, poświęcony w 1887 r., konsekrowany w 1902 r.

Odpust parafialny:    VI niedziela po Zesłaniu Ducha Świętego i 19.03;

Kaplica Trzeboś Podlas:

Kąty Rakszawskie
pw. Matki Bożej Częstochowskiej, kościół filialny, odpust 26. 08.